کارشناسان صندوق بین المللی پول در کتابی با عنوان «شکست بانکی» مرسوم ترین دستورالعمل های موجود جهت از بین بردن سلول های بیمار از بدنه نظام بانکی را بررسی کرده ا
مسیر از بین بردن زامبی های پولی
عبارات مهم : صندوق
کارشناسان صندوق بین المللی پول در کتابی با عنوان «شکست بانکی» مرسوم ترین دستورالعمل های موجود جهت از بین بردن سلول های بیمار از بدنه نظام بانکی را بررسی کرده اند. دستورالعمل هایی که از تجربه برخورد با شکست بانکی در دهه های گذشته استخراج شده است است و می تواند به عنوان نقشه راه برخورد با بانک ها و موسسات مالی شکست خورده مورد استفاده قرار بگیرد.
مسیر از بین بردن زامبی‌های پولی
بر مبنای این دستورالعمل ها، حل پازل بانک شکست خورده نیازمند رعایت مجموعه اصولی است که گستره وسیعی را از کیفیت روابط عمومی در مواقع شکست بانکی تا استانداردهای مدیریت دارایی بانک ورشکسته را دربرمی گیرد و چشم پوشی از آنها بر عمق مساله بانک یا موسسه مالی شکست خورده خواهد افزود. بر این اساس در مواقع شکست بانکی کارگروهی از متخصصان حوزه های متفاوت به مدیریت نماینده نهاد ناظر وظیفه مداخله جهت از بین بردن بانک های بیمار را از مجموعه بانکی بر عهده می گیرد. این کارگروه باید در نخستین گام برنامه ای گام به گام و وقت بندی شده است را در خوابیدن مشارکتی و در تعامل با مدیران بانک تنظیم کند و به اطلاع مشتریان بانکی برساند. سپس هر یک از اجزای این کارگروه به حل مساله مربوط به خود خواهد پرداخت. «دنیای اقتصاد» در این گزارش با نگاه به توصیه های صندوق جهانی پول، اصول تصفیه بانک های زامبی از سیستم بانکی را بررسی کرده است.
تجربه دهه های اخیر در بازار پول حاکی از آن است که وجود بازیگران بد، در اجزای این بازار باعث انحراف و در نتیجه بحرانی شدن اوضاع خواهد شد. این بازیگران در اقتصادهای کشور، با عنوان هایی نظیر «بانک های بد» یا «بانک های زامبی»، جهت محیط سالم بازار پول نقش سلول بیماری را ایفا می کنند که می تواند در صورت استمرار فعالیت به سایر اعضا لطمه بزند. در این مسیر، طی شدن مسیر ورشکستگی بانک ها باید به عنوان یکی از ابزار مهم جهت سیاست گذار به حساب آید، در این مسیر به کارگیری مولفه های مهم جهت شناسایی بانک های زامبی و اطلاع رسانی پویا و براق به عنوان دو ابزار مهم نقش ایفا می کند. بر مبنای آمارهای صندوق بین المللی پول در دهه گذشته، صدها مورد ورشکستگی بانکی در کشورهای متفاوت گزارش شده است است.
کارشناسان صندوق بین المللی پول در کتابی با عنوان «شکست بانکی» مرسوم ترین دستورالعمل های موجود جهت از بین بردن سلول های بیمار از بدنه نظام بانکی را بررسی کرده ا
با توجه به فرکانس بالای این پدیده، کارشناسان صندوق بین المللی پول در کتابی با عنوان «ورشکستگی بانکی» به متداول ترین دستورالعمل حل پازل بانک ورشکسته پرداخته اند. بر مبنای اصول منعکس داده شده است در این کتاب حل مساله شکست بانکی نیازمند اتخاذ مجموعه ای از کارها یکسان هست. اقداماتی که در صورت چشم پوشی می تواند عمق مساله شکست بانکی را بیش از پیش زیاد کردن دهد. «خطا در تخمین مولفه های موثر در روند تصفیه یا اصلاح بانک شکست خورده» و «تحریک ناشی از اطلاع رسانی اشتباه» دو نمونه از چنین اغماض هاست که در نهایت احتمال سرایت ورشکستگی به سایر اجزای نظام بانکی را زیاد کردن می دهد. «دنیای اقتصاد» در این گزارش بااهمیت ترین دستورالعمل های صندوق بین المللی پول در برخورد با بانک یا موسسه مالی و اعتباری ورشکسته را با نگاه به کتاب «شکست بانکی» بررسی کرده است.
الگوی تصفیه و اصلاح
هدف از مداخله بانکی، مدیریت ترازنامه، کنترل دارایی ها و در صورت نیاز جبران تعهدات تضمین شده است بانک بیمار در قبال مشتریان هست. منظور از بانک بیمار، بانکی است که به علت پرسشها ساختاری و در پی تناوب ای از روندهای مخرب توان ادامه فعالیت خود را از دست داده هست. در چنین شرایطی ممکن است سیاست گذاران با اصلاح این روندهای مخرب، بازتوان بخشی به بانک بیمار را در دستور کار قرار دهند. از سوی دیگر ممکن است شرایط بانک جهت ادامه فعالیت به حدی وخیم باشد که سیاست گذار تصمیم به انحلال بانک یا ادغام بانک بیمار با بانکی که در درجه مطلوب سلامت قرار دارد، بگیرد.
نکته قابل ملاحظه در اتخاذ هریک از این تصمیمات توجه به این توصیه است که علاوه بر اوضاع بانک بیمار، اوضاع سایر اجزای نظام بانکی نیز نقشی تعیین کننده در فرآیند گزینش بین این دو تصمیم دارد. جهت مثال نباید ادغام یک بانک بیمار در ساختار یک بانک سالم باعث به خطر افتادن اوضاع ادامه حیات بانک سالم شود. در برنامه مداخله بانکی نهاد ناظر اقدام به ترسیم برنامه مداخله کرده و اجرای این برنامه را کلید میزند. بر مبنای توصیه های بانک جهانی سیاست گذاران باید توجه خاص ای به شرح داشته باشند؛ چراکه ریسک ناشی از اشتباه در تخمین و طراحی در این مرحله، پروسه بازسازی یا تصفیه بانک را با چالش ها و هزینه بیشتری روبه رو خواهد کرد.
مسیر از بین بردن زامبی‌های پولی
اگرچه «زمان» به عنوان کمیاب ترین منبع در بحث ادغام بانکی مطرح هست، ولی به نظر می رسد تحمیل ضرب الاجل زمانی به طراحان برنامه اصلاح در چنین شرایطی دو اثر منفی در پی خواهد داشت. نخست احتمال مخاطره را زیاد کردن می دهد و از سوی دیگر با ایجاد انتظار زمانی در میان مشتریان بانکی، فشارها را بر نهاد ناظر زیاد کردن می دهد. بنابراین توصیه می شود که برنامه زمانی اصلاح نظام بانکی از سوی نهاد مسوول منتشر شود و قوای موثره کشور به جای تعیین ضرب الاجل در تسهیل اجرای برنامه ترسیم شده است ایفای نقش کنند.
بر مبنای توصیه های صندوق بین المللی پول در قالب برنامه مداخله، چارچوب مشخصی مشمول بر مجموعه ای از شاخص های معرف سلامت بانکی جهت بانک ها و موسسات مالی ورشکسته تعیین می شود. بعد از تنظیم این برنامه اوضاع سلامت هر بانک با بعضی از مقادیر حدی که به عنوان مرز بین بانک دارای پتانسیل بازطراحی و بانک نیازمند انحلال تعیین شده است اند، مشخص می شود. در صورتی که بانک در محدوده احیاشدنی قرار بگیرد برنامه حفظ و اصلاح و در غیر این صورت برنامه های اصلاحی کلید خواهد خورد. همچنین کارگروه یاد شده است پیش از شروع برنامه اصلاحی هیات مدیره بانک ورشکسته را از محتوای برنامه اصلاحی و اقداماتی که باید از سوی بانک انجام گیرد با خبر می کند.
کارشناسان صندوق بین المللی پول در کتابی با عنوان «شکست بانکی» مرسوم ترین دستورالعمل های موجود جهت از بین بردن سلول های بیمار از بدنه نظام بانکی را بررسی کرده ا
روابط عمومی تصفیه
بر مبنای الگوی پیشنهاد شده است از سوی صندوق بین المللی پول در شرایط برخورد با بانک یا موسسات مالی و اعتباری شکست خورده، نهادهای رسمی باید اخبار مربوط به پروسه درمان بانکی را تنها از مرجع سخنگوی کارگروه انحلال یا ادغام بانک منتشر کنند. اهمیت این عنوان به حدی است که تعیین تیم اطلاع رسانی یکی از اولویت هایی است که صندوق بین المللی پول پیش از پرداختن به مساله بانک یا موسسه مالی شکست خورده، به ضرورت ارائه الزامات اطلاع رسانی در مواقع وقوع بحران پرداخته است.
مسیر از بین بردن زامبی‌های پولی
عدم تناقض در خبررسانی، صداقت، اطلاع رسانی از روند زمانی بازپرداخت مطالبات و نحوه پرداخت سپرده های تضمین شده است از جمله اصولی است که کارشناسان صندوق بین المللی پول در رابطه با اطلاع رسانی در مواقع وقوع شکست بانکی به آن اشاره کرده اند. باید توجه کرد که پالس نادرست در وقت وقوع شکست بانکی ممکن است به هجوم بانکی و در نهایت واگیردار شدن بیماری ورشکستگی شود، به همین علت اطلاعیه ها و اخبار ارائه شده است در چنین مواقعی باید در بردارنده پاسخ به نگرانی های سپرده گذاران بانکی باشد؛ بنابراین افزون بر اطمینان بخشی به سپرده گذاران، تمامی سوالات محتمل در ذهن سپرده گذاران در اطلاعیه های کارگروه پیگیری به بحران، نشانه قرار بگیرد. تجربه جهانی ثابت کرده است که توصیف دقیق مراحل و نحوه احقاق حق سپرده گذاران نقش اساسی در فروکش کردن موج بحران جلوگیری از سرایت بحران به سایر اجزای نظام بانکی دارد.
کارگروه مداخله
طبق الگوهای پیشنهاد شده است در منابع انتشار یافته از سوی صندوق بین المللی پول ترکیب کارگروه بیماری زدایی از بدنه بانکی از ترکیبی از متخصصان در حوزه های متفاوت از کارشناسان رسانه ای و حسابرسان گرفته تا تیم مدیریت دارایی، مدیریت شعب و متخصصان حقوقی تشکیل می شود. در چنین کارگروهی نماینده نهاد ناظر وظیفه مدیریت پروسه اصلاح یا انحلال را بر عهده می گیرد و تیمی از متخصصان نیز وظیفه پیگیری به مساله کارکنان بانک را بر عهده می گیرد. با توجه به اینکه هر گونه مساله پاسخ داده نشده احتمال تبدیل به یک گلوگاه در پروژه تصفیه، اصلاح یا ادغام بانکی را دارد، متخصصان صندوق بین المللی پول توصیه کرده اند که کارگروه تشکیل شده است جهت پیگیری به پازل ورشکستگی، برنامه اصلاحی را با مشورت مدیران و کارشناسان ارشد بخش های متفاوت (پرسنل، سرمایه، حوزه حقوقی و…) بانک مساله دار تنظیم شود.
با شروع برنامه مداخله، بخش عمده ای از خدمات ارائه شده است ازسوی بانک یا موسسه مالی و اعتباری شکست خورده تا وقت تعیین اوضاع بانک متوقف می شود. بعد از آن متخصصان حسابداری ساکن در کارگروه مداخله بانکی، اقدام به تعیین رقم دقیق و ترکیب تعهدات و مطالبات بانک یا موسسه شکست خورده می کنند. بر مبنای الگوی پیشنهاد شده است از سوی صندوق بین المللی پول بعد از آخر این مرحله باید اطمینان حاصل کرد که ترازنامه و گزارش های مالی به روز شده است در کارگروه مداخله، دقیق ترین تصویر ممکن از تراز تعهدات و مطالبات و درجه نقدشوندگی این اجزا ارائه کند.
پس از آن به مساله دارایی های بانکی پرداخته می شود. باید مشخص شود که هر یک از دارایی های بانک از چه نوعی هستند و کیفیت این دارایی ها با استفاده از دیرش و کیفیت نقدشوندگی این دارایی ها تعیین می شود. از آنجا که انباشت دارایی های راکد یکی از بااهمیت ترین متهمان شکست بانک یا موسسه مالی و اعتباری هست، کیفیت و کمیت این اجزا باید از نظر نوع دارایی و ارزش دفتری در وقت حال مشخص شود. در چنین شرایطی قیمت بازار به عنوان مبنا در نظر گرفته می شود و دارایی هایی که جهت آنها بازاری وجود نداشته باشد با ارزش صفر در گزارش های مالی به ثبت می رسند.
مدیریت دارایی
بانک به عنوان یک شخصیت حقوقی واحد همواره در معرض ریسک های متفاوت هست. یکی از بااهمیت ترین استراتژی های بانکی که می تواند بانک را از لحاظ مواجهه با ریسک های متفاوت در امان نگه دارد، مدیریت دارایی هست. نشانه از مدیریت دارایی، محافظت از ارزش وام های اعطا شده است به افراد و سایر دارایی ها از جمله دارایی های خارج از ترازنامه است تا به این طریق بانک از لحاظ عملیاتی در یک اوضاع مطمئن قرار گیرد. یکی از بااهمیت ترین دارایی های بانک، وام های اعطا شده است به مشتریان هست. از آنجا که بخش عمده وام ها معمولا از محل سپرده هایی اعطا شده است اند که وقت ثابتی جهت برداشت آنها از سوی مشتری وجود ندارد؛ بنابراین مدیریت دارایی و برنامه ریزی مطمئن تر در این زمینه از جمله بااهمیت ترین اقداماتی است که زمینه ورود بانک به ورطه ورشکستگی را تنگ تر و از طرف دیگر به خروج بانک ها از این وادی کمک اساسی می کند.
بر این اساس ابتدا باید دارایی های بانک به دسته بندی های متفاوت از جمله وام، سایر دارایی ها و دارایی های خارج از ترازنامه تفکیک شوند و اوضاع فعلی هر یک از این دارایی ها در حیطه ریسک، قدرت نقدشوندگی و درجه مالکیت مورد ارزیابی قرار گیرند. از آنجا که وام های متفاوت پتانسیل متفاوتی در استحکام سازی اوضاع نقدینگی بانک دارند؛ بنابراین تفکیک وام ها به درجه های متفاوت احتمال وصول و همین طور جدا کردن وام های سوخت شده است از تسهیلات قابل وصول، از جمله بااهمیت ترین اقداماتی است که می تواند در مدیریت نقدینگی بانک کمک قابل توجهی کند. از آنجا که ممکن است ارزش دارایی ها تحت الشعاع عوامل متفاوت از جمله گذر وقت قرار گیرند؛ بنابراین بعد از تفکیک دارایی ها، استفاده از ساز و کار های متفاوت جهت حفظ ارزش این دارایی ها از یک طرف و به حداقل رساندن ریسک مربوط به هر دارایی از طرف دیگر، بااهمیت ترین اقدامی است که باید صورت گیرد.
حیطه فعالیت بانک به عنوان یک شخصیت حقوقی واحد، معمولا به یک شعبه محدود نمی شود؛ بنابراین توجه به مدیریت دارایی بانک و تفکیک شعبه های موجود، نیز از جمله کارها مهمی است که به شناسایی اوضاع و مدیریت بهتر کمک می کند. در این راستا در مرحله اول باید دارایی های هر شعبه به تفکیک وجه نقد، وام های در دست مشتری و سایر دارایی ها محاسبه و مورد ارزیابی قرار گیرند. بعد از این مرحله دارایی های مسموم و پرریسک از دارایی های سالم تفکیک و تحت مدیریت کاملا مجزا تعیین وظیفه شوند.
یکی از پرکاربردترین ابزارها جهت مدیریت دارایی های مسموم تشکیل شرکت مدیریت دارایی هست. در این روش دارایی های مسموم از ترازنامه بانک مسموم به ترازنامه یک نهاد خاص منظور (موسوم به بانک بد) انتقال یافته می شوند. به این ترتیب بین نهاد مدیریت دارایی مسموم و بانک عاری شده است از دارایی مسموم چه از لحاظ سازمانی و چه از لحاظ عملکردی مرز مشخصی ترسیم می شود. بررسی ها نشان می دهد این سازوکار عمدتا به دو روش مورد استفاده قرار می گیرد. در روش نخست دارایی های سمی بانک به نوعی ازسوی دولت خریداری می شود؛ ولی در روش مرسوم تر دولت اقدام به تضمین اوراقی می کند که به وسیله بانک بد و به اعتبار دارایی های سمی منتشر می شود.
تسویه تعهدات
با تعیین اوضاع بانک، بازپرداخت تعهدات شروع می شود. بر مبنای بررسی های صندوق بین المللی پول در اغلب کشورها «آژانس تضمین سپرده» (Deposit Insurance Agency) بازپرداخت تعهدات بانکی را تضمین می کند؛ بنابراین در شرایط شکست بانکی، این آژانس مسوولیت پیگیری به بازپرداخت تعهدات را برعهده می گیرد. بر مبنای استانداردهای بانک مرکزی اروپا، بازپرداخت تعهدات فعلی بانک شکست خورده باید در مدت وقت سه ماه صورت بپذیرد. استانداردی که بسیاری از کشورها از آن پیروی می کنند، با این وجود کیفیت و سررسید تعهدات بانکی نقش تعیین کننده ای در گزینش استراتژی بازپرداخت دارد.
صندوق بین المللی پول توصیه می کند که تعهدات بانکی بر مبنای اولویت وقت سررسید بازپرداخت شود. افزون بر این بازپرداخت سپرده های خرد در مراحل ابتدایی بازپرداخت، با توجه به اثرگذاری بر کم شدن حجم پرسشها پیش روی کارگروه مداخله بانکی توصیه شده است هست. به عقیده کارشناسان صندوق بین المللی پول نگرانی از عدم بازپرداخت تعهدات بانکی نقش به مراتب معنادارتری در مراجعه سپرده گذاران به دریافت مطالبات در مقایسه با نیاز سپرده گذاران به منابع سپرده گذاری شده است دارد؛ بنابراین نهاد مسوول در زمینه بازپرداخت بدهی های بانکی باید اعتماد عمومی نسبت به بازپرداخت بدهی را در میان سپرده گذاران ایجاد کند. در صورت ایجاد چنین اعتمادی، سرمایه اجتماعی بانک حفظ و مساله شکست بانکی به مراتب راحت تر خواهد شد.
اخبار اقتصادی – دنیای اقتصاد
واژه های کلیدی: صندوق | برنامه | مدیریت | برنامه ریزی | اخبار اقتصادی و بازرگانی
دانلود فایل ها
توجه: ممکن است تمام لینک های دانلود به دستور مقام قضایی حذف شده باشد...
